Ik voel me niet veilig

Door Francine ten Hoedt-van Rintel

‘Ik voel me niet veilig,’ zegt de medewerker en schudt zijn hoofd, alsof hij zijn woorden extra wil onderstrepen. ‘En zij maakt dat ik me onveilig voel!’ Hij steekt nog net niet zijn vinger uit naar zijn leidinggevende.  Ze zitten aan mijn tafel omdat hun samenwerking steeds stroever verloopt en ze er samen niet meer uitkomen.
‘Ik heb de mediationovereenkomst gelezen en als ik die onderteken, beloof ik daarmee om mijn stinkende best te doen om hieruit te komen, maar ik voel me zo onveilig, dat ik niets durf te zeggen,’ gaat de medewerker verder. De leidinggevende zegt: ‘Dat doe je nou steeds. Je zegt steeds dat je je onveilig voelt en daarom niets durft te zeggen. Dan kan ik ook niets doen, hoor. Jij maakt het voor mij ook onveilig.’
Een situatie die je als mediator vaker tegenkomt, vooral bij conflicten tussen leidinggevenden en medewerkers. De medewerker is bang voor de gevolgen als hij zijn mond open doet, de leidinggevende wil wel meewerken, maar voelt het vaak als een brevet van onvermogen dat een derde moet worden ingeschakeld om het conflict op te lossen.

De mediationovereenkomst biedt dan een stevig kader om in alle openheid en vertrouwelijkheid met elkaar te praten.

Drie dingen zijn daarin cruciaal:

1. De geheimhouding. Alles wat over tafel komt en nog niet eerder bekend was, is en blijft vertrouwelijk. Mocht sprake zijn van ontslag, dan kan die informatie niet gebruikt worden in een eventuele procedure. Die vertrouwelijkheid geldt voor iedereen aan de mediationtafel, inclusief eventuele advocaten, vertrouwenspersonen of andere hulppersonen die meekomen en natuurlijk ook voor de mediator.
2. Als je aan de mediationtafel komt zitten, doe je dat omdat je dat zelf wilt. Niemand kan je dwingen om aan een mediation mee te doen, het is wel zo dat het alternatief niet altijd fijn is. Zo kan een weigering om mee te doen aan een mediation gezien worden als weigeren mee te werken aan je herstel en dat heeft repercussies. Ook als de rechter, de arbo-arts of wie dan ook aandringt op mediation, kun je altijd kiezen om te weigeren en een andere weg te gaan. Het gaat er om dat je afweegt welke weg voor jou de minst slechte is. Je kunt dan het gevoel hebben dat je gedwongen wordt, maar realiseer je echt een keuze hebt, hoe onwenselijk het alternatief ook lijkt.
   Een ander aspect van vrijwilligheid zit in de beëindiging. Mocht je op enig moment tijdens de mediation het nut van de gesprekken niet meer zien, dan kun je je altijd terugtrekken. Dat geldt overigens voor iedereen die aan de mediationtafel zit, ook voor de mediator. Dan zal wel gevraagd worden, waarom je wilt stoppen. Samen maak je dan de balans op van wat er duidelijk geworden is en welke informatie vertrouwelijk blijft en welke informatie naar buiten mag.
3. Als je kiest voor mediation, dan beloof je ook om je uiterste best te doen om gezamenlijk een oplossing te vinden. De mediator zal je daar om vragen en op aanspreken. Dat kan best pittig zijn, omdat je in mediation je eigen handelingen, gedachten en aannames onderzoekt en bespreekt. Daar leer je ontzettend veel van, niet alleen voor het conflict waar je nu in zit, maar vooral ook om te voorkomen dat je later weer in een destructief geschil terecht komt.

Mediation helpt om de escalatie van een conflict te stoppen en relaties te normaliseren. Omdat de mediator totaal onbekend is met wat er gebeurd is, heeft hij ook een heel andere kijk op de situatie, op de standpunten en de verschillen. Hij zal je helpen zoeken naar de overeenkomsten, naar oplossingen die in ieders belang zijn. De grootste winst van mediation is dat de conflictpartners hun zelfvertrouwen weer terugvinden en ruimte krijgen om te reflecteren op hun eigen gedrag. Waar wacht je nog op?

Lees meer over conflicten:

https://www.merlijngroep.nl/blog/wet-van-merlijn-kiezen-van-conflictbegeleidingsmethode/