“We gaan naar de pers!”
Een veelgehoorde uitspraak als het water je na aan de lippen staat. Bij ondernemingsraden is het niet anders en soms heeft het ook nog eens effect. Enkele jaren geleden was het de medezeggenschap van het Centraal Museum in Utrecht die de gang naar de pers maakte om een onhoudbare werkrelatie met de toenmalige bestuurder aan de kaak te stellen. En … het had effect. De toenmalige bestuurder van de OR moest opstappen en de Raad van Toezicht werd om zijn lakse houding gekapitteld. Maar is het altijd zo slim om als OR naar de pers te stappen?
Haken en ogen
Veelal komt een uitspraak als “naar de pers stappen” voort uit een emotie, zeker wanneer het bedrijf of de instelling in turbulente tijden verkeert. Omgekeerd kan het dan ook voorkomen dat de pers de OR ontdekt en dan is de verleiding wel erg groot om eindelijk je gram te halen. Maar hier zit ‘m ook de beperking. Want denk niet dat de pers met een doorwrocht verhaal komt. Nieuws moet “lekker” zijn en dat zal dan ook als zodanig worden gebracht. Elke nuance gaat verloren, waardoor het gesprek met de bestuurder alleen maar is verziekt. Voeg daar dan nog eens de invloed van social media aan toe en een rel is compleet. Zie het dan maar weer eens recht te breien.
Hoe dan wel?
Daarmee is niet gezegd dat perscontacten zinloos zijn. Maar het moet goed geregisseerd worden. Dat begint al met een goede begeleiding van de voorzitter van de OR. Alleen die positie is in de WOR verankerd: hij/zij vertegenwoordigt de OR in rechte naar binnen en buiten, zo zegt de wet. Zaak is het om de perscontacten in de eerste plaats via hem/haar te laten verlopen. Het is wel zaak dat OR-leden dit dan ook van elkaar weten.
Voorts is het belangrijk de lijnen met de bestuurder kort te houden. Niemand is gebaat bij het buiten hangen van de vuile was. Contacten met de pers zijn alleen bruikbaar als de medezeggenschap alle Koninklijke wegen heeft bewandeld om zijn punt duidelijk te maken, of – simpeler – op z’n minst gehoord en erkend te zijn. Aan te bevelen is om met de bestuurder van te voren af te spreken wanneer en onder welke omstandigheden de pers benaderd zal worden. Als het al gebeurd is, is het zaak om het dan niet nóg erger te maken.
Denk tenslotte ook na over alternatieven om een probleem op te lossen. Al in 2004 signaleerde Anne Gouweloos het belang van mediation tussen bestuurder en OR. Nu 12 jaar verder is mediation in toenemende mate gemeengoed geworden als middel om geschillen te slechten. Niet om de beste oplossing te realiseren (want dat is vaak niet het geval). Maar om een werkbare houding te behouden.
De pers mag dan effectief zijn – in veel gevallen is het ook een paardenmiddel.
Lees meer over conflicten:
https://www.merlijngroep.nl/blog/conflicten-zijn-geweldige-leersituaties/