OR en verzuimcijfers

Door Koen Zonneveld

Verzuimrapportages zijn niet altijd even gemakkelijk te lezen. Sommige OR-en krijgen te weinig gegevens of ze worden geconfronteerd met te veel onzinnige informatie. Wat is een goede verzuimrapportage en wat kan of moet je er als OR mee?

Definitie verzuimpercentage

Vraag naar de definities van de verzuimgegevens. Wordt er gewerkt met kalenderdagen of werkdagen? Bij veel bedrijven wordt nog gewerkt met werkdagen maar tegenwoordig wordt steeds vaker gerekend met kalenderdagen. Op welke manier worden parttimers meegeteld? Hoe zit het met medewerkers met (soms meerdere) nulurencontracten, stagiaires, freelancers, gedetacheerden? Hoe wordt omgegaan met partieel verzuim en werken op therapeutische basis? Hetzelfde geldt voor zwangerschaps- en bevallingsverlof. Wordt dat wel of niet meegeteld? Als het niet mogelijk is om beide percentages weer te geven dan heeft het de voorkeur om alleen een percentage te geven zonder het zwangerschaps- en  bevallingsverlof. Ziekte als gevolg van zwangerschap (na de wettelijke periode van 16 weken, bijvoorbeeld omdat er complicaties zijn) moet wel worden meegerekend.

Een indeling in bijvoorbeeld leeftijdsklassen en beroepsgroepen kan ook handig zijn. Van belang voor de OR is dat er duidelijkheid is over de definitie en dat die definitie consequent wordt toegepast, zodat cijfers over meerdere jaren vergelijkbaar zijn.

Welke gegevens?

Het verzuimpercentage geeft aan hoe hoog het verzuim is. De ontwikkeling van het percentage over een langere periode kan een trend aangeven. Het is ook handig als dit cijfer kan worden vergeleken met het gemiddelde in de branche. Het heeft geen zin om verzuimpercentages te registreren van kleine groepen medewerkers of voor kortere perioden. Hoe korter de periode en hoe kleiner het aantal medewerkers, hoe groter de kans dat toeval de gegevens beïnvloedt. Voor een goede verzuimanalyse heeft het maandelijks vergelijken van kleinere groepen dan minimaal 50 weinig zin voor een OR. Het verzuimkostenpercentage geeft inzicht in de financiële gevolgen van ziekteverzuim. Dit gegeven kan helpen om gemakkelijker de discussie te kunnen voeren over goede maatregelen die geld kosten.

Meldingsfrequentie

De meldingsfrequentie geeft aan hoe vaak men zich ziek meldt. Een hoge meldingsfrequentie kan aangeven dat men zich gemakkelijk ziek meldt, dat de arbeidsomstandigheden of de stijl van leidinggeven slecht zijn of bijvoorbeeld dat er onderling ruzie is. Een hoge meldingsfrequentie is een duidelijk signaal dat er iets niet in orde is. Zeker als dit cijfer erg afwijkt van een vergelijkbare afdeling binnen hetzelfde bedrijf.

Gemiddelde verzuimduur

De gemiddelde verzuimduur kan een maat zijn voor de terugkeerdrempel. Een hoge gemiddelde verzuimduur betekent vaak dat er weinig aandacht is voor verzuimende medewerkers of bijvoorbeeld dat de arbo risico’s op ernstig letsel of ernstige psychische aandoeningen groot is.

Oorzaken van verzuim

Een goede verzuimrapportage wordt vergezeld van een verzuimanalyse van de bedrijfsarts of arbodienst. Welk gedeelte van het verzuim heeft een bedrijfsgebonden oorzaak. Welke adviezen geeft de bedrijfsarts om daar iets aan te doen? Helaas ontbreekt deze analyse maar al te vaak. Bespreek de verzuimgegevens alleen in de Overlegvergadering als tegelijkertijd ook de verzuimanalyse en de eventuele gevolgen voor het verzuimbeleid, het arbobeleid en/of het sociale beleid besproken worden.

Lees meer over verzuim:

https://www.merlijngroep.nl/blog/ziekteverzuim-als-gevolg-van-arbeidsconflict/