Verschillende meningen van onze professionals over een brandend thema rondom conflictbeheersing en mediation

Door Merlijn

Wij van Merlijn Groep zijn erg nieuwsgierig naar opinies van onze professionals. Of het nu gaat om conflictbeheersing in het algemeen, over mediation in het bijzonder, of over medezeggenschap, wij hechten waarde aan uw opinie. Op basis hiervan starten wij met een maandelijks terugkomende blog. Een blog waarbij we roulerend, een aantal partners binnen Merlijn Groep & Merlijn Advies Groep vragen, de stelling van die maand met “eens of oneens” te beantwoorden. Dit natuurlijk met enige onderbouwing.

Deze maand betreft het de stelling:

“Als mensen bij een dreigend conflict altijd eerst het gesprek opzoeken met hulp van een neutrale derde, raken alle rechters werkloos”

In deze stelling heeft geantwoord:
33 % eens
67% oneens

Roelfina Lesage-den Hollander: Oneens, er zijn en blijven altijd conflicten waarin een rechter nodig is om de knoop door te hakken. Wel kan er beter samengewerkt worden. Een mooi voorbeeld uit mijn werk als Mets mediator (mediation tijdens schorsing bij voorlopig voorziening zittingen) bij de rechtbank: een vrouw vraagt bij een echtscheidingskwestie vervangende toestemming aan de rechter om met de kinderen te mogen verhuizen. Er vindt een zitting plaats waar ik als mediator bij aanwezig ben. Nadat alles op zitting besproken is, krijgen partijen tijdens de schorsing de mogelijkheid om een uur met mij als mediator in mediation te gaan. Eigenlijk is binnen 5 minuten al duidelijk dat zij de rechter nodig hebben om de knoop door te hakken omtrent de verhuizing van de kinderen. De rest van het uur besteden we aan mediation over de vraag: ongeacht wat de rechter beslist, hoe moet dan de omgangsregeling met de andere ouder eruit komen te zien? Er komt een mooie omgangsregeling uit het overleg! Na het uur brachten we verslag uit aan de rechter en hebben hem gevraagd de omgangsregeling op te nemen in de beschikking. Zo geschiedde: de rechter hakte de knoop door bij wie de kinderen de hoofdverblijfplaats zouden hebben (in dit geval de vader) en nam de door partijen overeengekomen omgangsregeling op in de beschikking. Een mooi voorbeeld van samenwerking tussen een derde die de knoop doorhakt en partijen die via mediation het overige beslissen!

Servaas Beunk: Oneens, bij (dreigende) conflicten helpt praten vaak, maar niet altijd. Zeker als het conflict zo diep zit dat er uiteindelijk een rechter aan te pas komt (waar deze stelling in mijn ogen op doelt), of als het conflict zo’n onredelijke oorzaak heeft (wat volgens mij vaak het geval is), zal de bemoeienis van een neutrale derde, de mediator bijvoorbeeld, soms wel, maar zeker niet altijd zin hebben. De rechterlijke macht hoeft derhalve niet bang te zijn voor baanverlies, maar zou wel kunnen rekenen op een verlichting van de werkdruk.

Her Grimbergen: Oneens, deze stelling gaat namelijk uit van de vooronderstelling dat het conflict onderling niet is besproken. Dat lijkt me toch de meest aangewezen weg alvorens de gang naar de rechter wordt gemaakt. Maar zelfs dan. Hulp bij een neutrale derde – een mediator bijvoorbeeld – staat of valt bij de vrijwilligheid van betrokkenen om deze in te schakelen, deze in vertrouwen te nemen en de wil om er ook écht met elkaar uit te komen. Als een van de betrokkenen, om welke reden dan ook, afhaakt is de hulpverlening door de neutrale derde mislukt en rest de gang naar de rechter om tot een definitieve oplossing te komen. Rechters zullen derhalve nooit werkloos worden. Maar ze kunnen wel ontlast worden waardoor de focus gericht is op die zaken waar geen andere weg voor is dan de rechter.

Marjon Bosma: Oneens, niet alle rechters raken dan werkloos. Wel zal er minder werk voor rechters te doen zijn. Want bij een “dreigend” conflict is de situatie gelukkig nog niet zo geëscaleerd en is het commitment om tot een oplossing te komen uiteindelijk vaak groter. En dat verhoogt weer de kans op een oplossing. Het loont dus zeker om in een vroeg stadium een neutrale derde in te schakelen; dan heb je die rechter vaak helemaal niet meer nodig. Dat je daarmee zeker niet te lang moet wachten blijkt wel weer uit een recente uitspraak van de kantonrechter te Zwolle, waar de werkgever, door alles wat er inmiddels was gebeurd, niet echt meer het commitment had om in een mediation traject de lucht te klaren en met elkaar verder te gaan. Hij ging het traject wel in, maar was dus niet serieus gecommitteerd en maakte dat ook kenbaar. Op zich misschien begrijpelijk, maar juridisch gezien niet handig. De mediation mislukte. De rechter wees vervolgens de ontbinding van de arbeidsovereenkomst af; hij was er onvoldoende van overtuigd dat de werkgever echt alles had geprobeerd de verstoorde relatie te herstellen.
Conclusie: in een vroeg stadium een neutrale derde inschakelen verhoogt niet alleen de kans op een goed herstel van de relatie, maar het laat ook zien dat je als werkgever serieus probeert een conflict af te wenden of op te lossen. En dat kan je later weer helpen mocht je onverhoopt toch naar de rechter moeten.

Delian van de Meer: Eens, het zou geweldig zijn als steeds meer mensen hun conflicten op alternatieve wijze oplossen. Zo nemen mensen zelf verantwoordelijkheid voor hun eigen conflicten. Als jezelf aan de slag gaat met je eigen conflicten dan betekent dat een kans om jezelf te ontwikkelen, om jezelf of wat je wilt te laten zien, om te beseffen hoe belangrijk die ander voor jou is of hoe belangrijk jij voor de ander bent. Uiteindelijk heb je dan geen rechters meer nodig….

Martin Jacobs: Eens, als we uitgaan van een 100% succes voor de neutrale derde dan kunnen de rechters naar de WW. De vraag of 100% succes wordt bereikt door de neutrale derde is relevant. Zo niet, dan is het helaas zo dat we nog een paar rechters nodig hebben.

Lees meer meningen over een brandend thema rondom conflictbeheersing en mediation:

https://www.merlijngroep.nl/blog/10-meningen-thema-conflictbeheersing-2/