De (weg) lachende bestuurder

Door Merlijn

Het volgen van een OR training weggegooid geld?

Die middag zou hij aanschuiven bij de OR training, tenminste als er niks tussenkwam. De heer Frans was een drukbezet man, dat had ik al begrepen. In de eerste plaats van de OR zelf die slechts schoorvoetend op mijn voorstel inging om de bestuurder voor een dagdeel uit te nodigen. Het familiebedrijf verkeerde al een jaar in zwaar weer en de verhouding tussen OR en bestuurder was op scherp gezet door het besluit van de directie om 15 man te ontslaan. Dat besluit had de heer Frans kort toegelicht in de overlegvergadering. Op het einde van de vergadering had hij er nog fijntjes aan toegevoegd dat de OR niet moest dwarsliggen, omdat het bedrijf er anders aan onderdoor zou gaan.

Weggegooid geld

Hij kwam binnen als een wervelwind. Schudde de handen van de OR leden als een popster die zijn fans na te lang wachten begroet. Een colbert met elleboogstukken, nette spijkerbroek, gaatjesschoenen. Opvallend goed gekleed voor een bestuurder, op het dandy af, met een blauw sjaaltje zwierig om de gespierde nek. Toen ik hem belde kreeg ik zijn voicemail. De tweede en derde keer sprak ik maar in, maar hij belde niet terug; tot de laatste dag voor de training. Duizendmaal excuses, hij had het “stervensdruk”. Ik vroeg of hij nog iets wilde leren tijdens de training. Nou, hahaha, dat vond hij wel een goede grap. Later vernam ik van de OR dat hij het volgen van een OR training weggegooid geld vond. Maar goed, hij wilde best wel even langs komen.

Kritische vragen

“Waar moet ik zitten?”. De heer Frans keek even rond en vond zelf al een plek naast Kenneth, de secretaris van de OR. Kenneth was 56 jaar en al 33 jaar werkzaam voor het bedrijf, de laatste jaren in een aangepaste functie wegens een verminderde longcapaciteit. Kenneth was geen prater, maar had het hart op de juiste plek. Hij maakte zich zorgen over zijn collega’s in de productie die steeds vaker werk naar het buitenland zagen verplaatsen. In de voorbereiding op deze middag had ik Kenneth geholpen met het formuleren van een aantal kritische vragen. Er was boosheid. Met name de manier waarop de heer Frans het besluit tot reorganisatie als een afgerond verhaal bij de OR op tafel had gegooid had kwaad bloed gezet. Het advies moest snel en positief, vond de bestuurder. Hij had de OR nog meegegeven dat hij er voor ze was: 7 dagen per week, 24 uur per dag. Samen met Arjen, de OR voorzitter, zou Kenneth die middag het woord voeren. Ik ging er eens rustig voor zitten.

Zonnekoninggedrag

Het was me al eerder opgevallen dat er veel gelachen werd in de groep. Niet dat hartelijke, onbekommerde schateren om een goede grap, maar het pijnlijke hoongelach wanneer de spanning weer eens te hoog opliep. Lachen als een geaccepteerde vorm van vloeken. Weglachen van angst en ergernis. De mannen in de OR konden er wat van. De heer Frans was echter koning. Hij lachte heel hard en bijna altijd, ook als er niks te lachten viel. Na iedere (serieuze) vraag van Kenneth of Arjen begon de bestuurder zijn antwoord met een cynisch lachje. Het antwoord zelf was steeds ontwijkend en denigrerend richting OR. Maar in plaats dat de OR collectief zijn verontwaardiging uitsprak, lachte de OR “gezellig” met de heer Frans mee. OR en bestuurder draaiden om elkaar heen als de aarde om de zon. Het zonnekoninggedrag van de heer Frans kon bestaan dankzij het onderdanig gedrag van de OR. Toen ik de OR later met mijn waarneming confronteerde kreeg ik alle boosheid over me heen: de bestuurder nam de OR niet serieus, punt uit! Ja, dat begreep ik wel. Maar hoe zit het dan met jullie. Nemen jullie jezelf wel serieus, vroeg ik de OR. Weer werd er gelachen in de groep. Zullen we maar gaan lunchen?

Lees meer over het oerconflict:

https://www.merlijngroep.nl/actueel/de-or-meetlat/